Ο καρκίνος είναι μια ομάδα ασθενειών, όπου μεταλλάξεις στο γενετικό υλικό (DNA) των κυττάρων του οργανισμού οδηγούν σε ανώμαλη παραγωγή και ανάπτυξη κυττάρων, που εξαπλώνονται σε τοπικούς υγιείς ιστούς ή μέσω του αίματος και του λεμφικού συστήματος σε πιο απομακρυσμένους ιστούς, όπου δημιουργούν μεταστάσεις. Υπάρχουν πάνω 200 τύποι καρκίνου, με τους πιο συχνούς παγκοσμίως να είναι εκείνοι των πνευμόνων, του μαστού, του παχέος εντέρου και του στομάχου.
Οι αιτίες για την καρκινογένεση είναι και γενετικές και περιβαλλοντικές. Δεν μπορούμε να ελέγξουμε τον γενετικό κομμάτι, αλλά μπορούμε να πλάσουμε το περιβάλλον, έτσι ώστε να μειωθούν οι πιθανότητες για την ανάπτυξη της ασθένειας. Μάλιστα, περίπου το 50% των θανάτων λόγω καρκίνου μπορούν να προληφθούν μέσω βελτίωσης της διατροφής και του τρόπου ζωής. Το κάπνισμα, το υπερβάλλον σωματικό βάρος, η καθιστική ζωή, η υπερβολική έκθεση στον ήλιο χωρίς προστασία και η έκθεση σε άλλα καρκινογόνα και ακτινοβολία είναι περιβαλλοντικοί παράγοντες που επηρεάζουν την δημιουργία και ανάπτυξη του καρκίνου.
Η επαρκής θρεπτική κατάσταση του ατόμου και όχι η απώλεια βάρους, βελτιώνει την πρόγνωση, την ποιότητα ζωής του και μειώνει τις επιπλοκές στην χειρουργική θεραπεία, την χημειοθεραπεία και την ακτινοθεραπεία. Επομένως, η διατροφική υποστήριξη του ασθενή αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του θεραπευτικού πλάνου.
Η εξατομικευμένη διατροφική θεραπεία που λαμβάνει υπόψιν τα συμπτώματα του ασθενή είναι απαραίτητη και έχει στόχο την πρόληψη και διόρθωση των διατροφικών ελλείψεων, την πρόληψη της καρκινικής καχεξίας, τη μείωση των συμπτωμάτων που δυσχεραίνουν τη σίτιση, την πρόληψη των λοιμώξεων, την επούλωση των τραυμάτων, καθώς και τη διατήρηση της λειτουργικότητας και της ποιότητας της ζωής.
Οι στόχοι των εξατομικευμένων προγραμμάτων σε αυτά τα περιστατικά είναι:
η βελτιώση της κατάστασης θρέψης, κάτι που θα συνδράμει στην πορεία ανάρρωσης και αποθεραπείας μετά από ενδεχόμενο χειρουργείο,
η διατήρηση ενός ενεργού ανοσοποιητικού συστήματος, που θα επιτρέπει την διατήρηση της προτεινόμενης συχνότητας των άκτινο- ή χημειο- θεραπειών,
η αύξηση της επίγνωσης σχετικά με τις συμπεριφορές και τα τρόφιμα που κατευνάζουν τα συμπτώματα.